20 Mart 2015 Cuma

Derse Gidiyoruz

19 Mart 2015
gece

Emekli vaiz İrfan hocaya derse gidiyoruz.
Hoca, bazı ayetleri ibret olunacak  örneklerle açıklıyor: "Bir zamanlar bahçedeki ağaç karıncaların istilasına uğradı. Nasıl önleri diye düşündük. Ağacın gövdesine yirmi santim eninde gliserin sürmek en iyisi dedi bilir kişiler. Öyle de yaptık. Gördük ki;  karıncalar bu engeli aşmak için  mercimek büyüklüğünde elli kadar taş getirerek yağın üzerine yol yapmışlar." diyor  hocam.  Selim'in  ortaya attığı sav da daha ibret verici: "Bir belgeselde izdedim. Karşıya geçmek için, ırmak üzerine köprü oluşturuyorlar."
----
20 Mart 2015

Hasan Çanakkale'den döndü.
Gezinin iyi geçtiğini söylüyor.
Gezisini anlatınca gözlerimde çok şey canlandı. Gençliğimde gittiğim Çanakkale. Yirmi beş yaşlarındaydım. Yine 18 Mart'tı o sene. Çanakkale'nin kurtuluşu. Bir cuma günüydü. Feribotla karşıya geçirdiler. Savaşın olduğu yerleri gezmekti maksadımız.  Kırk kadar genç arkadaşımla Ecabat'ta Cuma namazı kıldık. Bizimle aynı feribottaki gaziler de namaz kılmak için oturdular caminin avlusuna. Bir gaziyi arkadaşına müdahale ederken gördüm: "Abdestsiz cuma namazı kılınmaz." diyordu arkadaşına. Belli arkadaşı, diğerleri kılıyor diye kendi de arkadaşlarına uymak istemiş. Sanırım, o gaziler gerçek gazilerdi. Yani savaşta çarpışmışlardı demek istedim "gerçek" sözünü kullanmakla. Ya da, dedelerimiz Çanakkale'yi kurtardılar,  ama kimi insanımız; "abdestsiz  namazın olmayacağını"  bilmeyecek derecede cahiller. Dedelerimizin ayak izlerini takip ede ede ilerledik. Orada bir müzeye girdiğimizi hatırlıyorum. Beni hayrete düşürenler arasında, iki merminin havada çarpışmasıydı.İlgimi çekenler arasında: Nişanlıları savaşta ölen yabancı kızların gönderdikleri mektuplar. Bu mektuplar sahiplerine ne zaman ulaşacaklar? Ahrette derim sonra. Bu, böyle olacak, doğru da ya o gençlerin bizim ülkemizde ne işleri vardı? İğneden ipliğe her şey  sorulmayacak mı Ahrette? 

11 Mart 2015 Çarşamba

EDEBİ YAŞAMIN VAR

10 Mart 2015 

Kız  kardeşimin maaşını alarak evine kadar götürdüm ama içeri giremedim. Giremedim çünkü evin  önündeki lağım tıkandığından girmede tereddüt ettim. İki kişi açmaya çalışıyordu. Oğlu Hacı Mehmet beni içerden gördü ve gülümsedi. Ben de maaşı bile veremeden döndüm. 

İkindi Öncesi

Koyuncu hoca hakkında yazdıklarımın çıktısını alarak hocayı aradım. Evine yakın bir parkta  buluştuk.   Yazdıklarım üzerinde az bir değişiklik yaptık. Çünkü kendinin anlattıkların bire bir aynısıydı yazdıklarım. 
Edebi hayatıyla ilgili olacak yeni bir başlık açılması gerektiğini söyledim. Karşı çıkar gibi oldu. Hayır dedi, benim edebi hayatım yok dedi. Ben var dedim. Okul yıllarında yüzlerce öğrenciye göz kulak oldun, içlerinde şiir sevgisi, yazarlık cevheri olanları sürekli kolladın.   İşte o çocukların her biri parmakla gösterilecek edebiyatçı bu gün. Siz o şiir defterini bir gün getirin. Biliyorum sen şiir yazmadın, yazdınsa da yayınlanmadı. Tahmin ediyorum sevdiklerinin şiirleri var defterde. Bazı şiirlerin fotağrafını çekerek yayınlayalım.   


11 Mart 2015 

Akşam

Öğle üzeri başlayan yağmur hiç dinmedi. Yağmur, Mart ayının ilk yağmuru olsa da son senelerin  en çok yağmuru düştü bu sene. Hatta son beş yılın toplam yağmurundan fazla yağdı bu sene. İnşallah bereketli bir yıl olur. 













Takkeli Adam, Koyuncu ve Ben. 

---------------------------------------------------------------------

8 Mart 2015 Pazar

AHRAZ OSMAN


21 Mayıs 2012
                             


                             
                                    
 SÖYLEŞİ                                                  

 OZAN VE BEN                                 

Ahraz Osman'ı bulmam gerek.
Yaklaşık üç ay kadar önce onunla konuşmuştum iyi de feyizlendim.
Ama onu bulmak o kadar kolay değil. Mahallede çok yerde eğlenirmiş. Yani belli bir yeri yok.
Önce Eyüp'ün yerine uğruyorum ama nafile. Oradan dört adresten birinde olacağı bilgisiyle ayrılıyorum.

İlki bir hızar işyeri.
Ah, ne güzel.
Ahraz Osman'ı (89 yaşındaki değerli halk ozanı)  elimle koymuş gibi buluyorum.
Beni tanıma da güçlük çekiyor. Bu unutkanlığı onun 90 yaşına merdiven dayadığına yorumluyorum.
Aradan üç ay geçti, unutulabilir de.
'Önceleri elimde tamamlanmamış çalışmam vardı. Bitirdim. Sıra  seninle röportaja yapmaya geldi.' diyorum.

Şimdi de yazılanları inceliyor
Çok şeyden söz ediyor. Özellikle anasına bağlılığından... Zaman, ülke ekonomisinin hiç seviysine indiği  bir  zamanda anası onu eve bir sürü ihtiyaç almak üzere şehre gönderiyor. İhtiyaçlar arasında bir de bakır kazan var. O duygulanıyor. Anası ile yaptığı şiir atışması  her şeyi anlatıyor.








                                    Ozan şiirini yazdırıyor.

Ahraz Osman köyüne eli boş döner.

Ana oğul, Başkonuş dağının eteklerindeki evlerinin  çardağına  karşılıklı otururlar. Kederlenirler. Dert edindiklerini  birbirine anlatırlar:

oğul
Anam dert yanıyor evli bekarı
Karaborsa olmuş çayı   şekeri
Hızlanıyor mercimeğin tekeri
Ana bu zam mıdır yoksa zülüm mü

ana
Sizin için gittim kuzum pazara
Üç patates elli lira kazara
Gitmez olam da  gireydim mezara
Yavrum zam zum geldi zam geldi

oğul
Bakırın fiyatını sorma ha sorma
Esnafa bakkala varma ha varma
Kabrini hazırla durma ha durma
Ana bu zam mıdır yoksa zülüm mü

ana
Müslümanız ama çoktur hilemiz
Bin liraya dolar oldu filemiz
Yavrum elimizle bulduk belamız
Yavrum zam zum geldi zam geldi

oğul
Yoksulların oklasından  sacından
Fareler kilerde ölmüş acından
Fabrikalar düşmüş insan gücünden
Ana bu zam mıdır yoksa zülüm mü

ana
Gel ağlatma yavrum yazma destanı
Mini etek çıktı  attık fistanı
Nerde kaldı eşel mobil sistemi
Yavrum zam zum geldi zam geldi

oğul
Ahraz Osman der ki bu nenin nesi
Bu kadar feryatta yoksulun sesi
Nerhalde olmuşuz Mevla’ya asi
Ana bu zam mıdır yoksa zülüm mü

-----------------

AÇIKLAMALAR: ' Hızlanıyor mercimeğin tekeri'  Mercimeğin tekerinin hızlanması, en fazla zam gören ürün olsı demek.
Okla: Oklava. 
Destan: Ahraz Osman’ın  söylediği bu şiir.Eşel mobil sistemi:  Başbakan Adnan Menderes zamanına  yapılan vurgu.

7 Mart 2015 Cumartesi

minik çocuk

7 mart 2015

öğle

camiden çıkışta suriyeli adama ayakkabılarımı boyatıyorum. fakirlerin oturduğu mahallede oturduğundan, 150 lira kira verdiğinden artı faturalardan söz etti.  o da türkçeyi sökenlerden. anlaşmalarımızda ortak bir lisan oluşturduk. gelmeleri, her şeyimize ortak olmaları iyi mi oldu, kötü mü? bence iyi oldu. iyi oldu çünkü birincisi, büyük devletin (osmanoğulları kimseye kapı kapamaz) böyle yapması, gelene sırt çevirerek ölümüne neden olması olacak şey değil. sonrası: onlarla kültürümüzü paylaştık. onlardan  iyi şeyler (bence) aldık ta.  dilimizi verdik ve gerekli olan kelimeler aldık. çocukları türkçeyi söktüler.

öğle sonrası

kendime çeki düzen ferme düşüncesindeyim. üç magazayı geziyorum. 278 lira olan mamül 66 liraya düşmüş. kişi böyle durumlarda "acaba" demeden edemiyor.

ikindi öncesi

oğuzhan kardeşimin hanımıyla konuşuyorum. şeytana uymasın diyorum. beni arasın, telefonlarıma çıksın, sen de babama iyi bak, diye ekliyorum.

akşama doğru

dönüş yolundayım. ulaşım aracındaki minik çocuk koltuk arasından bana bakıyor. sevimli çocuğa gülümsüyorum. ona para veriyorum. şimdi bana daha yakın. kardeşi sekiz yaşında olduğunu, 2. sınıfa gittiğini söylüyor. ona da veriyorum. "du et. anam öldü" diyorum. çocuk ellerini kaldırıyor.

6 Mart 2015 Cuma

NFK'NİN MÜDÜRÜ

6 mart 2015

şimdi ertuğrul'un yönlendiği adamın kapısındayım.
40 yaşlarında var yok, ince bir adamın var karşımda.
bu adam tanıdık mı? bana öyle geliyor. ama nereden gözüm ısırıyor bu adamı? aynı kurumun elamanlarıymışız. ssk'ın gövdesi ve sağlığı. meğer beş yıl aynı yemekhaneyi kullanmışız.
onun nazik bir adam olduğunu keşfederek ayrıldım odasından k. maraş nfk hastanesi müdürünün.

koyuncu'yla

4 mart 2015

mustafa koyuncu'ya telefon ediyorum. buluşacağımız adresi veriyor.

öğle sonrası

bir giyim mağazasında buluşuyoruz koyuncu'yla.
uzun yıllar yaptığı görevindeki zorlukları anlatıyor. 28 şubatın müfettişleriyle   geçen serüvenlerini anlatıyor.
on binlere idarecilik yaptı o. başarılı biriydi ki, onu görevden alamadılar, ancak idareci olarak yerini değiştirdiler. herkes biliyor ki onu kendi adamları koruyamadı, maraş koruyamadı. vali vural'ın sözleri de bu cihetteydi: "seni koruyamadım." ama korumaya uğraştı vali. belli bir an geldi ki her şey Allah'ın takdir ettiği şekilde yürüdü.

yasin'e mesaj yazıyorum.

5 mart 2015
ertuğrul'un yanındayım.

çok eskilere dayanan (45 yıl) arkadaşlığımız var. uzun bir zaman görüşemedik ama beş senedir sıkça görüşüyoruz. ona koyuncu hocadan söz ettim. dün beraberdik dedim, sevindi. kendi de zaman  zaman görüşürmüş koyuncu hocayla.
bahanesiz dost köyüne varılmazmış dedim. bana ibrahim bey'in ismini verdi.
bir edebiyat dergisi var masalarında.
edebiyat yaprağı.
ben dergiyi elime alınca; senin yazın var mı, dedi?
her sayıda dedim.
yan oda dedim, yasin'in yeri mi?
beni yasin'e götürdü, ama kapısı kapalıydı.
-----
akşam
yasin'e mesaj  yazıyorum.
o, afşin'e görevli gittiğini, görüşemediğimizin ezikliğini yaşadığını ima ederek cevap veriyor.

28 Şubat 2015 Cumartesi

YOLCU




15 Ağustos 2012 Çarşamba




'Erkenden  kalkıp nereye gidiyorsun' diyor, hanımım.
 Benim cevabım,
'Yolcu yolunda gerek' oluyor.
O anlamıştır. 'yine mi?' demesi gitmemem
gerektiğini ifade ediyor.
'Hayır' diyorum ben 'Sefil Mehmet'i
göreceğim.' Ekliyorum: 'kimdir Sefil Mehmet' biliyor musun diyorum.'
''Biliyorum, yaşayan halk şairi değil mi?''
'Evet' diyorum ben. Sonra, Yaşını biliyor musun?' diyorum.'
'Yaşlı olsa gerek'
'Seksen sekiz yaşında' diyorum.
Cümlelerim onu tedirgin etmiyor, aksine bu sözden dolayı yüzünde
gönenmiş bir tavır görüyorum.

SEFİL MEHMET



4 Temmuz 2012

Halk şairi Sefil Mehmet'le buluşuyorum.
Kızının marketinin önüne oturuyoruz. Kuzenime: 'Ben aç değilim, sen başının çaresine bak! Ozanı yakalamışken konuşayım/konuşturayım.' diyorum.

Ozan 86 yaşında. Son yıllarda acı çekmiş. Dert ortağını, arkadaşını kaybetmiş.

Eşinin vefatının üzerinden geçen 15 yıl  elemini azaltamamış. Sefil eşinin vefatını, şöyle anlatıyor: ‘‘98 Yılının 20 nisanında vefat etti. Akşam bir aile dostundaydık. Ölen oğlunun sözü edildi sohbette. Belli eskiye dönük kederi artmış.
Sabahleyin bana: ''Bana elbise almışsın. Ama kendimi iyi hissetmiyorum. Kefen alsan olmaz mıydı.  Kefen al! dedi.  Akşam da Diyarbakır’a gideceksin.' dedi ama ben  Diyarbakır’daki işimin başına gidemedim. Çünkü sakalar (işçiler) hazırlanamadı. İyi ki, hazırlanamamışlar.  O gece eşim öldü.’’ diyor Sefil Mehmet.

Sefil'in ağzından kaptıklarımı yazıya döküyorum:

Asıl adı Mehmet Şan.

DOĞUMU: 1927 Yılında Yenicekale’nin Çınarpınar köyünün Karbasan obasında doğmuş.

ÖĞRENİMİ: Askarlik yıllarında okumayı ve yazmayı öğrenmiş. Askerlik dönüşü çevrenin alimi Şaban Fakı’dan ders almıi. Şaban Fakı, zamanın alimi Tuzsus Hoca diye bilinen alimin seviyesinde imiş.

MESLEĞİ: Çifçilik. Bağ, bahçe, arıcılık. Babası Ali Şan ekmek sahibi biriymiş.
Senelerce saka başkanlığı yapmış.   Diyarbakır, Geben, Maraşaltı  gibi yerlerin verimli arazilerinde, çeltik, pamuk, ayçiçeği ve mısır gibi ürünler  yetiştirmiş.  Çok kazanmış. Sonra kötü niyetli insanların   kurbanı olmuş.

MEDENİ HALİ: Evli ve 5 çocuk babası.


bir şiiri
*
virane  bahçe

Deli gönül daha meyve dikersin
Her gün ağlar ağlar boynun bükersin
Ölümlü dünyanın kahrın  çekersin
Kabirin  kapısın açtı el dedi

Deli gönül daha destan yazıyor
Olanca dertlerim gece azıyor
Virane bahçede kimler geziyor
Ağla ağla göz yaşların sil dedi

Kararmış  kaderim  parlamaz oldu
Kime ne, n'oldu ise bana oldu
Yetmiş vadesi de arkadaş  öldü
Ben ölecem  bana kefin al dedi

Virane oldu bağ bahçe  evimiz
Şimdilik ayrıldı artık yolumuz
Şeyhadil’de kaldın  sen de yalınız
Oğlunu da ara   orda bul dedi

İnsanoğlu ne ekerse biçiyor
Kara günler gelip gelip geçiyor
Bre  Mehmet taydaşların göçüyor
Dönüş yok göründü bana yol dedi

Çözülmüş,  düzelmez Sefilin işi
Ne gelir ki elden bozulmuş başı
Yazılmış künyesi dikilmiş taşı
Şeyhadil göz kırptı gayrı gel dedi


kelimeler

Kefin:    Kefen (Maraş ağzı)
Şeyhadil:   Ünlü bir bilgenin ismini taşıyan K. Maraş'ın   büyük  mezarlığı.
Taydaşlar:  Yaşıtlar.
Vadesi yetmek:  Ölüm zamanı gelmek.

KÜTÜPHANE


ERKEN

5 Temmuz 2012 Perşembe


Erken mi acaba diyorum kendi kendime? Yan masada çay içene soruyorum.
Doktorun 8.30'da geleceğini söylüyor.
Kalabalık artıyor. İyi ki erken gelmişim diyorum kendi kendime.
Çayı içerken dünü düşünüyorum. Ne de peşin hükümlü bu insanlar. Ne araştırma,  ne bilene sorma var içlerinde, diye düşünüyorum.
Efendim ne imiş burası deprem bölgesiymiş. Öyle dedi dünkü gün Ali Haydar'ın arkadaşı. Bu binalar fay hattı  üzerine yapılmış.
Hayır bayım doğrusu öyle değil.
Yalan söylüyorsun demiyorum. Yanlış anlama var demek istedim. Canım neden demeyecekmişim. Hakkım olan bir şeyi söylerim. Bak doğrusu şöyle:
Doğukent deprem kuşağından uzak. Maraş'ın fay hattına uzaklığı ne ise Doğukent'in de o. Ama hayır Maraş daha yakın tehlikeye. Eski Maraş tehlikenin ortasında. Yüzyıllar önce geçirdiği depremin izlerini taşır.
Doğukent, K. Maraş’ta CED raporu uygulanan ilk konutlardır.
Bir konutta olması gereken fazlasıyla yerine getirilmiştir.

 


ÇOCUK


7 Temmuz

öğleden önce

Sıcaklar artıyor, belli öğle yakın.
Bir sürü bekleyen vardı durakta. Otobüs durdu. Allı yeşilli olanlar da vardı.  Başörtülü ve başörtüsü olmayan  kızlar.
Okulun önünde kadın ve çocuğu binmeden önce kadın sordu: Çocuk hastanesine gider mi? Gider cevabını alınca bindi. Bekleyenlerin çoğu da bindiler. Ellerindeki kalem, araç gereçlerden sınavdan çıktıkları belliydi.
Kalabalık. Genç anne, çocuğu tutuyor. Çocuğagel ediyorum, ama çocuk çekimser. Daha doğrusu isteksiz. Her halinden hasta olduğunu belli. Bakışları durgun ve aynı noktaya bakıyor. Ayakta zor duruyor,  belli. Titremesinden belli. Gel gel’erime aldırış etmeyen, en azından takat gösteremeyen çocuğu bir hamlede kendime çektim ve dizlerime oturttum.
Adın nedir?
Alperen.
Kaç yaşındasın.
Sekiz
, diyor çocuk.
Ne sevimli şeysin sen. diyorum.
Çocuk oralı değil. Belli, başının derdinde. Elimi alnına sürüyorum. Aman Allah’ım ne kadar da ateşi var. Bacaklarımda sıcaklık hissediyorum.
Şimdi bacaklarımda daha başka sıcaklık hissediyorum. Ayağımın altında bir yaşlık görüyorum. Geri dönüyorum: Akan su, benim ayaklarımın altında. Çocuk kusmuş. Anne yan koltuktan kalkıyor ve poşet ve peçete getiriyor. Islak mendil veriyor bana da. Ben berbat olan pantolonumu temizlemeden  önce genç anne kucağımdaki çocuğun kusmuklarını temizliyor.   
Genç kadın mırıldanıyor. Suçlandığı belli. Ne var bunda suçlanacak, herkesin başına gelebilirdi, demiyorum ama düşünüyorum. İçimdeki bu cümleleri geliştirerek sonra söyleyeceğim.
Anne çocuğu yanına alıyor.
İnenler oldu, otobüs sakinleşti ve ben içimdeki cümlelerin söylenme zamanı geldi, diye düşünüyorum.
Gülümseyerek kadına dönüyorum: Esef etme. Benim pantolonumun batması önemli değil. Yavrunun kustuğu bir bakıma iyi oldu. İyi oldu çünkü ateşi düştü ve rahatladı.    Önce bacaklarımda hissediyordum sıcaklığını ama artık sıcaklık yok. 
Kadın seviniyor.


ŞEREF TURHAN VE IŞIK GAZETESİ


30 Temmuz 2012 Pazartesi



25 temmuz

Özen'le görüşüyorum. Merhum, Şeref Turhan’ın oğlu Özen. 13 sene önce vefat eden babasını unutamıyor Özen.
Neden bir parka ismi verilmedi, diyor.
Ben de Özen gibi düşünüyorum. İkimizin dışında aynı görüşü taşıyanlar  var elbette.
Şeref Turhan güçlü bir şairdi. Bu, yalnız benim görüşüm değil, şiirden anlayan çokları beğenirdi onu. Hani şiirini okuduğumuzda başka şirini aradığımız  şairlerdendi Şeref  Turhan.
Özen’in düşünceler çok güzel. Yerinde bir tespit,  yerinde bir söylem. Ama duyan kim. Değer ölçen nerede? İsimleri  parklara, cadde  sokaklara vesair yerlere  verilen sanat adamlarını, düşünürleri küçümsemiyorum, diyor Özen.  Ben de öyle. Kimseyi küçümseme hakkımız yok. Doğduğu, yaşadığı sokağa, hani eve gidip gelirken gördüğümüz sokağa verilseydi bile, diye ekliyor Özen.  Gam yemezdik. Sağ olsunlar gazeteci arkadaşlar, babamın dostları çok uğraştılar. Uğraşma hak arama şekline dönüştü. Böyle mi olması gerekirdi. Olmamalıydı elbet. Ama istenmeyen oldu işte.
Sonra bana dönüyor: Kütüphanede araştırma  yapma işinden  vaz mı geçeceksin diyor Özen. Hayır, diyorum ben. Ona kütüphaneden geldiğimi söyleyince konuşmasını bırakıyor. Bana bakıyor.
Garipsediği belli. Bu kaçıncı gitmem diyorum. Aradıklarımı bulamıyorum. Aradıklarım, eski tarihli gazeteler. Geçenlerde Serdar bey söyledi, birkaç sene öncesine kadar  araştırma yapmış. Aylarca gidip gelmiş kütüphaneye. Elindeki işi bırakıyor. Evet, matbaa sıcak oluyor diyor. Asıl konuya geçmesi uzun sürmüyor. Babam yıl boyunca çıkan gazeteleri her yılın sonunda 7 takım ciltlememi önerirdi. 3 takımını kütüphaneye teslim ederdim. Bir gün soracağım Kütüphane yetkililerine. Işık gazeteleri nerede?  Diyeceğim.
Hani, Valiğin arşivine göndermişti beni Yılmaz araştırma yapmam için. Oradaki arşiv görevlisi bana: Yakın yıllara kadar duruyordu. Sonra kağıt yapılmak üzere SEKA’ya gönderdik demişti.   


semerkand aile


7 Haziran 2012 Perşembe


O gün kaldırımda yürürken gözüme bir kitapçı takıldı. İçeri girdim. Hayırlı olsun, yeni mi açtınız dedim.


Hayır dedi genç adam, yeni de sayılmaz.

Ben neden önce görmemişim, dedim.

Gemç adam bana üçretsiz dergiler verdi oumam için.

Okuyacağım dedim, dergileri aldım. İşyerinin adresini de verdi.

Semarkant ve Semerkant aile dergileri.

Semerkan Aile dergisi kapagındaki çocuk resmi dikkatimi çekti. Ne güzel bir resim bu dedim kendi kendime. Zaten güzelliğine binaen resmi de aladım internetten.


*

Dergiden bir yazıyı buraya alıyorum, tabi dergi sahibinin müsaadeleriyle.

---------------------------------------------------------



Amatör Kalemler


YAZABİLSEYDİM EĞER


Öyle yakışıyor ki size “özlenmek’’; siz dururken gayrısını özlemek, özleyenin hicabıdır olsa olsa. Zaten bu yüzden ben de, cesaret edebilseydim sizi ne kadar özlediğimi yazacaktım. Lakin olmadı. Ne vakit bir yazmak düşlediysem, sustu kalem, indi geceden öte bir koyu gölge kâğıda...

Becerebilseydim, size yanınızda olamayışımı yazacaktım. Biliyorum, hadsizliğin en son haddi ‘’Size yazmak’’. Ama olsun. Bağışlayın diyecektim. Herkes kendi işini yapmalı; densizlik benden, bağışlaması sizden...

Gerçekten hissedebilseydim eğer; kirlenmiş, örselenmiş bir yüreğin yazacaklarının yazmaya değer olduğunu, kendimi kandıracaktım. Yani hakikatiyle özleyemeden daha, özlermiş gibi yapacaktım. Kimbilir, en çok da size âşık olanların hasretlerini özleyecektim sonra...

Uyanabilseydim bir gece yarısı, şöyle en koyusunda uykunun; gözyaşı kıvamında. Kan ter içinde, onulmaz yaralardan derlenmiş bir çocukluk hatırasındaki kadar savunmasız. İsminizi sayıklayan sesimi daha önce hiç bu kadar çaresiz duymamış oluşuma sevinebilseydim. Ve dahî hiç kimseyi bu kadar yanımda istemeyişimle o uykuda, anneleri babaları kıskandırabilseydim...

Dinleyebilseydim bütün nâmelerin kırılma noktasında, billur ırmakların bile benzemekten âciz kaldığı o târifsiz, o tahayyüle sığmaz sesinizi... Bu çocukluğumdan beri tutmaya çalışmaktan vazgeçemediğim kar tanelerinin her birinde, onu taşıyan meleğin size de uğradığını farkedebilseydim... Doymak nedir bilmeyen bu felâketimin çığırtkanı nefsime ağır gelen ne varsa, her zerresini varlığınız nimetinde eritebilseydim... Her günü bir ömür, her ömrü bir an edebilseydim bu dar vakitlerin saatlere her hapsoluşunda... Avuçlarımdaki bütün cam kırıklarını semâya salıverip; ne varsa acıya dâir, hepsini yalanlayıp uçurtmalarımı başucuma koyabilseydim... Sonra uyumayı ödül bilseydim yerin altındaki yatağıma duânızla usulca...

Hülasa,

Becerebilseydim bunlardan en az birini,

Ben de yazacaktım.

Olmadı....


kilisenin kadını


15 Ağustos

Babamın yönü köye. Öğleye (namaza )yetişebilir miyim diyor bana. � yetişebilirsin � diye yüreklendiriyorum onu. �Yetişebilirsin babacığım diye ekliyorum sonra.�
Bir bayırdan ineceğiz.

�Sen buradan inemezsin' diye şakaca takılıyorum ona.

�İnebilirim, ben zayıfım', diyor babam.

Minnet/rica verdiğimi avuçlarında sıkıyor. �Anneme selam söyle !' diyorum ona.

AKŞAM 

Hafızası yerinde, sıhhati yerinde olsa da, 73 yaşın verdiği bir burukluk gözlemek mümkündür iyice bakınca yüzüne. Elleri de dahil bir titremenin olmadığına eminim. Belindeki hafif büküklük zayıf ve uzun boylu babamı oldukça küçültüyor. (Küçük gösteriyor).

GECE

Ondan ayrılırken, ben; �emrin var mı?' demiş, �asıl senin bir diyeceğin var mı?' cevabımı almıştım.

�Var' demeliydim. Demedim. O an için düşünemedim. Onunla köye gitmeliydim. Gece köyde kalmalı, onun anlatacaklarından bir/kaç öykü temeli oluşturmalıydım.

Meryıl , öykümü ona borçluyum. Babam anlatmıştı. En sevdiğim öykülerden biri Meryıl.

Kilisenin çocuğu, ilerleyen yıllarda genç kızı ve kilisenin kadını Meryıl . Doğal bir öykü. Sıradışı. Duyduğuma göre Döngele'de dört kilise varmış. Bunları babamdan öğrendim. Ben birini bilirdim. (Bir olarak biliyordum). Hiç olmazsa kalanlarını da öğrenebilirdim babamdan.

Geceleri gördüklerim kabus mu, al basması mı? Nasıl dayanılır gördüklerime?
Canım babam, seni yedi yılın sonunda görmez biri olarak telakki ediyorum. Karşımda sen, gözlerimde yaş yani kararan dünya.

-

günlük, büyük BOLU depreminin
bir gün öncesi (15 Ağustos 1997) 

BAŞKONUŞ'ta geçer

-

 

İSTANBUL GÜNLÜĞÜ 1



26 Haziran, cuma

Akşam

İstanbul’a gitmek için otobüsle yola çıkıyorum. Bayanım, benden 1 gün sonra çıkacak ve uçakla gelecek, oğlumun evinde buluşacağız.

*

27 Haziran, cumartesi

Kuşluk

15 saat süren otobüs yolculuğundan sonra İstanbul’dayım.

Oğlum beni karşılıyor.

Ona, "beni bırak, anneni karşıla. " diyorum.
Diyorum ama hanımım, hava limanında bir arkadaşımın karısıyla tanışıyor. Hanımımı eve yakın bir yere bırakıyorlar.

*

ÜSKÜDAR

Bir kahvehaneye oturuyorum.

İnsanlar önümdeki kaldırımdan geçiyorlar, sonra masalara oturuyor, kimi gazetesini okuyor, kimi simidini yiyor, kimi de çok yakında olduğu halde görünmeyen denize bakıp düşünüyor.

Velhasıl aşinası olmadığım insanlar.

Çınaraltında biri dikkatimi çekti.

Elindeki kitabı okuyor, bazen duruyor kitabın boş yerlerine notlar alıyordu. İyi biliyorum ki aldığı notlar boşuna değildi. İş olsun cinsinden yapmıyordu bunları.

İşte bir yazar, diye düşündüm. İşte bu orta yaşlı adam acı taşımaz gibi geliyor bana. Mutsuzluğu yok edilemeyen biri.

Bilmiyorum neden bu kanıya vardım? Bu zamanda acı taşımayan birini bulmak olası mı? Bir çay daha içmem gerekiyor. İşte böyle düşündüm. Kalkıyorum. İnsanlar geçiyor çevremden. Nereye gideceğimi biliyor muyum? Acaba hangi yöne gitsem?

*

ÖĞLEYE DOĞRU

Artık evdeyiz.

Hanımım, hava limanında teyzesinin kızı Helana ile karşılaşmış. Yanında torunu varmış. Çocuk 1.5 / 2 yaşlarındaymış. Annesini kaybeden çocuk fena şekilde huysuzluk yapıyormuş. Helana, zaman zaman sinir krizi geçirirmiş. İstanbul’daki varlıklı ablası, “Yanımıza gel, istediğin kadar bizimle kalırsın, dinlenirsin, üzerinde oluşan stresi atarsın. Yazlıktayız. Tatil yaparsın. Senin torunun H. Can, benim torunumla oynarlar.” demiş Helana’ya. Yani bunları Çavuş abi'min karısı demiş. Asıl adı Yunus olsa da biz ona çocukluğumuzda böyle hitap ederdik. Birlikte öğrencilik yaptık yine bu sıfatı kullandık onu çağırdığımızda. Ankara’da, üniversite öğrencisiyken Çavuş abim kaza geçirdi. Kazada ölenler oldu. O, hassas bir organı olan gözünden yaralandı. Hergün güzel bir şekilde gözünü temizlerdim. Demek istediğim şu: Kısa süren İstanbul günlerinde onun beni aramasını bekledim.

*

Öğleden sonra

Eve Karal isminde bir kız geliyor. Karal Kostarikalı. Orta boylu, etine dolgun. Koyu beyez ama mat olmayan badana rengine benzer aydınlık bir yüze sahip. Karal'ın ülkesi 4/5 milyon nüfusa sahipmiş. İstanbul'un 1/3 'ü kadar. Karal, Faruk'un işyerine gelmiş. Türkiye’deki şirketin uzantısı da Karal'ın ülkesinde bulunuyormuş. Kostarika'dan İstanbul'a bilgi alış verişi için gelmiş. Faruk'un bölümünde kalmış hep. İstanbul’da kalış süresince ilgilenmeye, ona İstanbul’u tanıtmaya Faruk görevliymiş.

Artık odada 4 kişiyiz. Ben, hanımım, Faruk ve Karal.

Karal için düşündüklerimizi Faruk aracılığı ile genç kıza sorduk. İstanbul’u ve insanlarını çok sevmiş. Bize ülkesinden bahsetti. Karal'a memleketten getirdiği yiyeceklerden ikram etti hanımım. Karal dolmayı ve sarmayı severek yedi. Sonra da dondurma. Karal dondurmayı çok sevdi. 2. defa istedi. Ayrılırken hanımımla birbirine sarıldılar. Uzun yıllar birlikte kalmışlar gibi ayrılıkları zor oldu.

Hanımım Karal’ı çok sevdi. Sonra Faruk’a demiş ki: “Türkiye’de bir annem olmasını isterdim.” *


İSTANBUL GÜNLÜĞÜ 2


 


*
8 Haziran, pazar 

Faruk’un öncülüğünde İstanbul’un bazı yerlerini geziyoruz. Sultanahmet’ten öte Ayasofya beni büyülüyor.

Ayasofya, 918 yıl kilise olarak kalıyor. Akabinde 482 yıl da cami olarak kullanıldıktan sonra, 1935 tarihinde müze olarak dünya insanının beğenisine sunuluyor.

Ayasofya’nın girişinde ip doğruluğunda sıralanmış insanlar görüyoruz. Çeşitli ulusun insanları kendilerine bilet edinmek, sonrasında dünyanın harikası yapıyı görebilmek için bu meşakatli yolu seçmişler. Başka da seçenek yok. Olsun. Onlar bu meşakatten memnunlar. Memnunlar keza az sonra, daha önce memleketlerinden övgüsünü aldıkları atalarının mabedini görecekler.

Ziyaretçilerin birçoğu hayranlıkla geziyor, gözünün düştüğü her yerden anlam çıkarıyorlar.

Şimdi, birbirilerinden mutlanmış, binlerle ifade edilen kalabalıklarla beraberiz içeride. Bu eski mabedin yapımına hayran olmamak elde değil. Kişiler, bu Mabedi (belki) atalarının sandıklarından bu kadar önem vererek atıyorlar adımlarını. Haklılar da. Kişiler yaşadıklarına inanmıyorlar burayı görünce. Yani atalarının yapısını görünce. Onların ve benim atalarımızın yapısı. Benim atalarım, Mabed'i ihata duvarlarla, minarelerle (gizli bağlantı) desteklemeseydi bu güne gelecek miydi Mabet?

Peki daha önce neden net bilgiler verilmedi bize? Şimdi kendimi sisler içinde kalmışlar gibi hissediyorum.

İçi 20 ton gümüşle süslüymüş yapıldığında. Şimdi nerede? Atalarının Mabed'e koyduğu gümüşleri onların torunları gasbetmiş. Değerli taşları da… Haçlı seferlerinde olmuş bunlar.

*
MABET HAKKINDA BİLDİKLERİM
Önceleri Mabede 9 büyük kapıdan giriliyormuş.

Ayasofya'nın bina olarak kapladığı alan 77 metre uzunlukta ve 70 / 71 metre genişlikte bir yerdir. Önceleri binanın geniş bir avlusu vardı. Avlunun etrafında revaklar, ortasında ise aslan ağzından su akan bir çeşme bulunuyordu.

Kubbe: 33 metre çapında, 55.60 metre yüksekliğindedir. Kubbe 40 pencerelidir. Yapıyı 107 sütun ayakta tutar. Sütunların 40 tanesi alt, 67'si de üst kısımdadır.Yapıya, depremlere karşı esneklik ve dayanıklılık verilmek için bina zeminine geniş sarnıçlar yapılmış, bunların içine büyük fil ayakları dikilmiştir. Boyutlarındaki ihtişamı iç süslemelerinde de görmek mümkündür. Daha doğrusu Haçlı yıkımına uğrayıncaya kadar öyle idi. Türklerin onarımından sonra Türk sanatının inceliği onu yine essiz bir anıt yaptı.

Ayasofya'nın içi, Latinlerin işgalinden önce, mozaikler, renkli mermerler, fildişi levhalar, altın, gümüş ve diğer kıymetli taslarla ve işlemeli kumaşlarla süslüymüş. Tavanlarında altın zemin üzerinde dekoratif göbekler, rozetler, gümüş mozaikler varmış. İnsan resmi taşıyan mozaikler de bulunuyormuş. Halen yerinde duran büyük kapının üzerindeki mozaik, taht üzerinde oturan Meryem'i, kucağındaki çocuk ise Hz. İsa'yı temsil ediyor. Kubbenin altında ve orta yerde duran, fildişinden yapılmış ve değerli taşlarla süslenmiş bir kürsü varmış. Mihrabın önünde de üzeri altın yaldızlı gümüş bir bölme bulunuyormuş. Gümüş kaplamalar ve mozaikler günün her Saatinde bir başka yönden süzülen ışıkla pırıl pırıl olurmuş.

Tarihçiler Ayasofya'da bulunan gümüş kaplamaların ve süslerin 20 bin kilocivarında olduğunu yazarlar. O devirde, yeryüzünde böyle muhteşem ve görkemli bir mabet olmadığı kesindir.

Zamanın bir elçisi hükümdarna Ayasofya'yı söyle anlatır: ''Acaba gökte miyiz? diye düşündük, çünkü yeryüzünde böyle bir ihtişamı insan tasavvur edemez. Gördüklerimizi size tarif etmekten aciziz.'' 

*

Şimdi Ayasofya’nın güney duvarının önündeyim. Altımdaki asırlık ağaçların ilerisindeki boğazı seyrediyorum.

Ayasofya’nın rahmetli Özal’ın zamanında ibadete açılan kısımdan içeri giriyoruz. Resmi olmayan görevlinin bakışları altında çoraplarımızla kırmızı-temiz halılarda geziniyoruz.


*
Posted 23rd July 2009 by